IT саласында мансап: қайдан бастау керек?
Бағдарламалау саласына кіргісі келетіндерге арналған толық нұсқаулық және практикалық кеңестер
IT саласы әлемде және Қазақстанда ең қарқынды дамып келе жатқан салалардың бірі. Жоғары жалақы, икемді жұмыс графигі, қашықтан жұмыс мүмкіндігі — бұл тек бастапқы артықшылықтар. Бірақ бағдарламашы болу үшін қайдан бастау керек?
💡 Жалпы ақпарат
Қазақстанда 2025 жылы IT мамандарына сұраныс 2023 жылмен салыстырғанда 45%-ға өсті. Орташа жалақы басқа салалардан 2-3 есе жоғары. Ал ең маңыздысы — бұл сала кез келген жастағы адамдарға ашық!
1-қадам: Бағытты таңдау
IT саласында көптеген бағыттар бар. Қайсысын таңдау керек? Міне, ең танымал бағыттар:
🌐 Frontend бағдарламалау
Веб-сайттардың пайдаланушы көретін бөлігін жасау. HTML, CSS, JavaScript үйрену қажет.
Артықшылығы: жылдам нәтиже, көзбен көруге болады, бастаушыларға ыңғайлы
⚙️ Backend бағдарламалау
Сервер жағын, деректер базасын және бизнес логиканы жасау. Python, Java, Node.js.
Артықшылығы: жоғары жалақы, күрделі міндеттер, карьералық өсу
📱 Мобильді бағдарламалау
iOS және Android қосымшаларын жасау. Swift, Kotlin немесе React Native.
Артықшылығы: үлкен нарық, фрилансқа қолайлы, өз жобаларыңызды жасай аласыз
📊 Data Science
Деректерді талдау, машиналық оқыту моделдерін жасау. Python, SQL, статистика.
Артықшылығы: ең жоғары жалақы, болашақтың бағыты, аналитикалық дағдылар
2-қадам: Алғашқы тілді таңдау
Көптеген бастаушылар "қандай бағдарламалау тілін үйренуім керек?" деп сұрайды. Міне, менің кеңесім:
🥇 Бастаушыларға ең жақсы тілдер
1. Python
Оқуға оңай, көп мақсатты, үлкен қауымдастық. Web, Data Science, автоматтандыру үшін жарайды.
✅ Бірінші тіл ретінде өте жақсы таңдау
2. JavaScript
Frontend және Backend үшін қолданылады. Веб-бағдарламалауда міндетті.
✅ Веб-бағдарламалауға ұмтылсаңыз, бұл сіздің таңдауыңыз
3. Java/C#
Ірі корпоративті жобалар үшін. Қиынырақ, бірақ фундаменталды білім береді.
✅ Ұзақ мерзімді мансаб үшін тамаша
3-қадам: Оқу жоспары
Міне, 6-12 айда бағдарламашы болу үшін нақты жоспар:
Негіздер (1-2 ай)
Таңдаған тіліңіздің синтаксисі, айнымалылар, циклдар, функциялар. Әр күн 2-3 сағат жаттығу.
Алгоритмдер және деректер құрылымы (2-3 ай)
Массивтер, тізімдер, іздеу және сұрыптау алгоритмдері. LeetCode және HackerRank платформаларында жаттығу.
Практикалық жобалар (3-4 ай)
3-5 нақты жоба жасаңыз: todo қосымшасы, калькулятор, блог, e-commerce сайт. GitHub-қа жүктеңіз.
Жұмысқа дайындық (2-3 ай)
Резюме жасау, портфолио құрастыру, техникалық интервьюларға дайындалу, вакансияларға жауап беру.
4-қадам: Алғашқы жұмысқа орналасу
Бұл ең қиын, бірақ ең маңызды кезең. Міне, іске асатын стратегиялар:
⚠️ Маңызды кеңес
Алғашқы жұмыс үшін жалақы екінші орында. Маңыздысы — тәжірибе жинау, командамен жұмыс істеу және нақты жобаларда қатысу. Бірінші 6 айда максимум үйреніңіз!
Жұмыс іздеу стратегиялары:
- ✓ Стажировкалар: Көптеген компаниялар бастаушыларға стажировка береді. Kaspi, Chocofamily, Kolesa, ForteLabs тексеріңіз.
- ✓ Freelance: Upwork, Fiverr, Freelance.kz сайттарында кіші жобалармен бастаңыз. Портфолио жинаңыз.
- ✓ Open Source жобалар: GitHub-та ашық жобаларға үлес қосыңыз. Тәжірибе де, танымал да боласыз.
- ✓ Желі құру: IT конференцияларға, митапқа қатысыңыз. LinkedIn профиліңізді толтырыңыз.
- ✓ Өз жобаларыңыз: Нақты мәселені шешетін қосымша жасаңыз. Бұл сізді ерекшелендіреді.
Қазақстандағы IT нарығы
2025 жылы Қазақстанда IT саласы белсенді дамуда. Астана мен Алматыда жүздеген IT компаниялар жұмыс істейді. Орташа жалақылар:
- Junior бағдарламашы: 250,000 - 400,000 тг
- Middle бағдарламашы: 500,000 - 800,000 тг
- Senior бағдарламашы: 1,000,000 - 2,000,000+ тг
- Team Lead / Architect: 2,000,000 - 3,500,000+ тг
Қорытынды кеңестер
🎯 Жетістікке жету үшін:
- Әр күн кодтаңыз, тіпті 30 минут болса да
- Өз жобаларыңызды жасап, GitHub-қа жүктеңіз
- Қауымдастыққа қосылыңыз, басқалардан үйреніңіз
- Қателесуден қорықпаңыз — бұл оқудың бір бөлігі
- Ағылшын тілін жақсартыңыз — бұл өте маңызды
- Сабырлы болыңыз — нәтиже 6-12 айдан кейін көрінеді
IT саласы мүмкіндіктер толы. Біздің платформада сіз бағдарламалаудың барлық негіздерін үйреніп, практикалық тәжірибе жинай аласыз. Бүгін бастаңыз — болашағыңыз сізді күтіп тұр!
IT саласына қадам жасаңыз!
Біздің бағдарламалау курстарымызды көріп, өз жолыңызды бастаңыз
Курстарды көру
Ерлан Әбдіхалықов
Qazaq EduHub технологиялық директоры. Google және Яндекста 10 жылдан астам жұмыс тәжірибесі бар.
Теңдер: #IT мансаб #Бағдарламалау #Кәсіби даму #Қазақстан
